Anàlisi dels marcs interpretatius de les polítiques d’infància a Xile (2014-2018)

Autors/ores

Resum

El camp de les polítiques dirigides a la infància es mostra com un àmbit rellevant que ha de ser considerat en l’anàlisi de les polítiques públiques. Hi tenen un paper central els valors, les ideologies i els contextos situacionals que estableixen l’orientació simbòlica d’aquestes i el paper de l’Estat. Aquest article es proposa indagar, a partir de l’anàlisi de marcs interpretatius, les tensions que van dificultar la concreció de la reforma emblemàtica dirigida a la infància i l’adolescència a Xile (2014-2018), amb la identificació dels marcs interpretatius que s’oposen a aquests canvis o bé els impulsen. Des de l’estratègia metodològica definida per la teoria fonamentada, s’analitzen 29 entrevistes semiestructurades a actors rellevants i 42 discussions parlamentàries. Els resultats estableixen que hi ha dos marcs interpretatius en conflicte: el marc mestre de tall proteccionista amb enfocament tutelar i el marc secundari d’enfocament de drets, on s’expressen les reformes, que busca substituir el primer. A partir de l’anàlisi d’alineament de marcs interpretatius, s’estableix que no s’aconsegueix un canvi de paradigma. No obstant això, es produeix un canvi en les polítiques mitjançant processos d’amplificació i extensió del marc interpretatiu mestre. Es conclou que les dificultats de reformar les polítiques adreçades a la infantesa es concentren en el fort predomini de paradigmes i concepcions discrepants amb l’exercici respecte, principalment, al paper garant de drets de l’Estat i la resistència a considerar els infants i adolescents subjectes de drets.

 

Paraules clau

anàlisi de política pública, infància i adolescència, teoria fonamentada, govern, significats, enfocament tutelar, enfocament de drets

Referències

Barbieri, Nicolás (2015). «A narrative-interactionist approach to policy change analysis. Lessons from a case study of the cultural policy domain in Catalonia». Critical Policy Studies, 9 (4), 434-453. https://doi.org/10.1080/19460171.2015.1014519

Bosomworth, Karyn (2015). «Climate Change Adaptation in Public Policy: Frames, Fire Management, and Frame Reflection». Environment and Planning C: Government and Policy 33(6), 1450-66. https://doi.org/10.1177/0263774X15614138

Broad, Rose; Turnbull, Nick (2018). «From Human Trafficking to Modern Slavery: The Development of Anti-Trafficking Policy in the UK». European Journal on Criminal Policy and Research, 25, 119-133. https://doi.org/10.1007/s10610-018-9375-4

Bedregal, Paula; Torres, Andrea; Carvallo, Camila (2014). «Chile Crece Contigo: El desafío de la protección social a la infancia». Documento de Trabajo. Santiago: Programa de las Naciones Unidas para el Desarrollo.

Benford, Robert; Snow, David (2000). «Framing processes and social movements: An overview and assessment». Annual Review of Sociology, 26, 611-639. https://doi.org/10.1146/annurev.soc.26.1.611

Bustelo, María; Lombardo, Emanuela (2006). «Los “marcos interpretativos” de las políticas de igualdad en Europa: conciliación, violencia y desigualdad de género en la política». Revista Española de Ciencia Política, 14, 117-140.

Bustelo Graffigna, Eduardo (2005). «Infancia en indefensión». Salud Colectiva, 1, 253-284.

Collins, Mary Elizabeth (2018). «Comparative Analysis of State Policymaking in Child Welfare: Explaining Policy Choices». Journal of Comparative Policy Analysis: Research and Practice, 20 (4), 370-386. https://doi.org/10.1080/13876988.2017.1390867

Conlon, Catherine; Carney, Gemma; Timonen, Virpi; Scharf, Thomas (2015). «“Emergent reconstruction” in grounded theory: Learning from team-based interview research». Qualitative Research, 15 (1), 39-56. https://doi.org/10.1177/1468794113495038

Duffy, Joe; Collins, Mary; Sook Hyun, Kim (2018). «Linking family engagement with a rights perspective: Macro factors influencing practice». European Journal of Social Work, 21 (1), 45-60. https://doi.org/10.1080/13691457.2016.1255925

Earls, Felton (2011). «Children: form rights to citizenship». Annals of the American Academy of Polictical and Social Science, 633, 6-16. https://doi.org/10.1177/0002716210383637

Fischer, Frank (2003). Reframing public policy. Discursive politics and deliberative practices. Nueva York: Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/019924264X.001.0001

Fischer, Frank; Gottweis, Herbert (eds.) (2012). The argumentative turn revisited: Public policy as communicative practice. Durham: Duke University Press. https://doi.org/10.1111/spol.12033

Gaitán, Laura (2010). «Ser niño en el siglo xxi». Cuadernos de Pedagogía, 407, 12-17.

Gilbert, Neil; Parton, Nigel; Skivenes, Marit (eds.) (2011). Child protection systems: International trends and orientations. Nueva York: Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199793358.003.0004

Goffmann, Erving (1986). Frame Analysis. An essay on the organization of experience. Boston: Northeasten University Press.

Gómez-Mendoza, Miguel Ángel; Alzate-Piedrahíta, María Victoria (2014). «La infancia contemporánea». Revista Latinoamericana de Ciencias Sociales, Niñez y Juventud, 12 (1), 77-89.

Grau, Olga (2011). «Representaciones sociales de la infancia, discursos y prácticas». Políticas Públicas para la Infancia, 43-55.

Hajer, Maarten (2009). Authoritative Governance: Policy Making in the Age of Mediatization Oxford: Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199281671.001.0001

Harris, Marian (2014). Racial disproportionality in child welfare. Nueva York: Columbia University Press. https://doi.org/10.1080/08841233.2014.941777

Herrera-Seda, Constanza; Aravena-Reyes, Andrea (2015). Imaginarios sociales de la infancia en la política social chilena (2001-2012)». Revista Latinoamericana de Ciencias Sociales, Niñez y Juventud, 1 (13), 71-84.

Hulst, Merlijn van; Yanow, Dvora (2016). «From policy “frames” to “framing”: Theorizing a more dynamic, political approach». American Review of Public Administration, 46 (1), 92-112. https://doi.org/10.1177/0275074014533142

James, Allison (2013). Socialising children. Londres: Palgrave Macmillan UK. https://doi.org/10.1057/9781137317339

Larraín, Soledad (2011). «De objeto de protección a sujeto de derecho». Políticas Públicas para la Infancia, 91-98

Lombardo, Emanuela; Meier, Petra (2009). «Power and Gender: Policy Frames on Gender Inequality in Politics in the Netherlands and Spain». Journal of Women, Politics & Policy, 30 (4), 357-380. https://doi.org/10.1080/15544770903266632

Lombardo, Emanuela (2005). «Integrating or setting the agenda? Gender mainstreaming in the European constitution-making process». Social Politics: International Studies in Gender, State & Society, 12(3), 412-432. https://doi.org/10.1093/sp/jxi022

López Rodríguez, Silvia (2011). «¿Cuáles son los marcos interpretativos de la violencia de género en España? Un análisis constructivista». Revista Española de Ciencia Política, 25, 11-30.

Maldonado, Francisco (2014). «Estado y perspectivas de la reforma proyectada en Chile sobre el sistema de protección de menores de edad». Revista Lust et Praxis, 20 (2), 209-334.

Mayall, Berry (2000). «The sociology of childhood in relation to children’s rights». The International Journal of Children’s Rights, 8 (3), 243-259. https://doi.org/10.1163/15718180020494640

Morlachetti, Alejandro (2013). Sistemas nacionales de protección integral de la infancia: fundamentos jurídicos y estado de aplicación en América Latina y el Caribe. Santiago de Chile: CEPAL.

Ortiz, Ligia Galvis (2009). La Convención de los Derechos del Niño veinte años después». Revista Latinoamericana de Ciencias Sociales, Niñez y Juventud, 7 (2), 587-619.

Pösö, Tarja; Skivenes, Marit; Hestbaek, Anne-Dorthe (2014). «Child protection systems within the Danish, Finnish and Norwegian welfare states-time for a child centric approach?». European Journal of Social Work, 17 (4), 475-490. https://doi.org/10.1080/13691457.2013.829802

Rein, Martin; Schön, Donald (1996). «Frame-critical analysis and frame-reflective policy practice». Knowledge and Policy: The International Journal of Knowledge Transfer and Utilization, 9 (1), 85-104. https://doi.org/10.1007/BF02832235

Roberts, Mark (2016). «Communication breakdown: Understanding the role of policy narratives in political conflict and consensus». Critical Policy Studies, 12 (1), 82-102. https://doi.org/10.1080/19460171.2016.1230507

Roggeband, Conny (2010). «The Victim-Agent Dilemma: How Migrant Women’s Organizations in the Netherlands Deal with a Contradictory Policy Frame». Signs: Journal of Women in Culture and Society, 35 (4), 943-967. https://doi.org/10.1086/651050

Schmidt, Vivien; Radaelli, Claudio (2004). «Policy change and discourse in Europe: Conceptual and methodological issues». West European Politics, 27 (2), 183-210. https://doi.org/10.1080/0140238042000214874

Schön, Donald; Rein, Martin (1994). Frame Reflection. Toward the Resolution of Intractable Policy Controversies. Nueva York: Basic Books.

Sepúlveda, Magdalena (2014). «De la retórica a la práctica: el enfoque de derechos en la protección social en América Latina». CEPAL, Serie Políticas Sociales,189. https://doi.org/10.2139/ssrn.2438720

Shim, Junseop; Chisung, Park; Wilding, Mark (2015). «Identifying policy frames through semantic network analysis: An examination of nuclear energy policy across six countries». Policy Sciences, 48 (1), 51-83. https://doi.org/10.1007/s11077-015-9211-3

Snow, David; Rochford, E. Burke; Worden, Steven; Benford, Robert (1986). «Frame alignment processes, micromobilization, and movement participation». American Sociological Review, 51 (4), 464-481. https://doi.org/10.2307/2095581

Steensland, Brian (2008). «Why Do Policy Frames Change? Actor-Idea Coevolution in Debates over Welfare Reform». Social Forces, 86 (3), 1027-1054. www.jstor.org/stable/20430786

Stone, Deborah (2002). Policy Paradox: The Art of Political Decision Making. Tercera edición revisada. Nueva York: W. W. Norton.

Strauss, Anselm; Corbin, Juliet (2002). Bases de la investigación cualitativa. Técnicas y procedimientos para desarrollar la teoría fundamentada. Antioquia: Universidad de Antioquia.

Vergara del Solar, Ana (2014). «Public policy discourses during Chilean post-authoritarian democracy: A case of discursive colonization by the language of the free market». Childhood, 22 (4), 432-446. https://doi.org/10.1177/0907568214549079

Verloo, Mieke (2005). «Mainstreaming Gender Equality in Europe. A Frame Analysis Approach». Greek Review of Social Research, 117, 11-34. https://doi.org/10.12681/grsr.9555

Villalta, Carla; Llobet, Valeria (2015). «Resignificando la protección. Los sistemas de protección de derechos de niños y niñas en Argentina». Revista Latinoamericana de Ciencias Sociales, Niñez y Juventud, 1 (13), 167-180.

Yanow, Dvora (2000). Conducting interpretive policy analysis. Newbury Park, California: Sage.

Biografies de l'autor/a

María Pía Martin Munchmeyer, Universitat de Xile

Doctora en Polítiques Públiques per la Universitat Autònoma de Barcelona. Directora del Màster de Gestió i Polítiques Públiques de la Universitat de Xile. Editora de la revista Estudios de Políticas Públicas. Els seus camps de recerca són: anàlisi de polítiques públiques; gestió pública; polítiques socials i infància. Ha publicat articles relacionats amb aquests temes i ha fet recerca amb el suport del Consell Nacional de Ciència i Tecnologia de Xile.

Joaquin Rozas Bugueño, Universitat San Sebastián

Màster en Sociologia i cientista polític de la Pontifícia Universitat Catòlica de Xile.

Jaime Alfaro Inzunza, Universitat del Desenvolupament

Doctor en Ciències Socials i de l’Educació per la Universitat de Girona. Director del Centre d’Estudis en Benestar i Convivència Social (CEBCS) de la Universitat del Desenvolupament. La seva recerca se centra en psicologia comunitària i polítiques socials, i estudis del benestar subjectiu en infància i adolescència. Ha publicat articles relacionats amb aquests temes i ha fet recerca amb el suport del Consell Nacional de Ciència i Tecnologia de Xile.

Publicades

2020-02-06

Descàrregues

Les dades de descàrrega encara no estan disponibles.