La generizació del procés d'assignació de comissions en un context paritario:

Lliçons del Congrés dels Diputats espanyol

Autors/ores

Resum

La distribució d'àrees de poder a les democràcies contemporànies es canalitza a través de l'assignació de comissions. Prenent com a punt de partida que els processos institucionals estan generitzats d'acord amb els postulats de l'institucionalisme feminista, s'argumenta en aquest article que l'assignació de comissions continua estant generitzada fins i tot en un context de paritat. Per això s'utilitza una base de dades original sobre la composició de les comissions i les característiques dels representants de les 14 legislatures del Congrés dels Diputats espanyol, així com entrevistes a diputats i diputades de la legislatura XIV. A més, es repensen les teories de l'organització legislativa sota una perspectiva de gènere amb la finalitat de comprendre totalment el fenomen. La principal conclusió del present article és que la distribució de matèries de poder ha estat asimètrica. Mentre que als espais de poder tradicionalment dominats per homes les dones augmenten la seva presència en paral·lel a la seva presència numèrica al total de la cambra, en aquelles matèries estereotípicament femenines la presència de dones es manté i augmenta, sent el gènere la principal variable explicativa de pertànyer a aquest tipus de comissions.

Paraules clau

gènere, Assignació de comissions, Congrés dels Diputats espanyol, institucionalisme feminista

Referències

Abadie, Alberto; Athey, Susan; Imbens, Guido W. y Wooldridge, Jeffrey M. (2023). «When should you adjust standard errors for clustering?». The Quarterly Journal of Economics, 138(1), 1-35. https://doi.org/10.1093/qje/qjac038

Acker, Joan (1990). «Hierarchies, Jobs, Bodies: A Theory of Gendered Organizations». Gender and Society, 4(2), 139-158. https://doi.org/10.1177/089124390004002002

Acker, Joan (1992). «From Sex Roles to Gendered Institutions». Contemporary Sociology, 21(5), 565-569. https://doi.org/10.2307/2075528

Ahrens, Petra (2016). «The Committee on Women’s Rights and Gender Equality in the European Parliament: Taking Advantage of Institutional Power Play». Parliamentary Affairs, 69(4), 778-793. https://doi.org/10.1093/pa/gsw005

Aguilar Fernández, Susana (2012). «Fighting against the Moral Agenda of Zapatero’s Socialist Government (2004–2011): The Spanish Catholic Church as a Political Contender». Politics and Religion, 5. https://doi.org/10.1017/S1755048312000351

Aldeguer Cerdá, Bernabé (2015). «La segregación vertical y horizontal en la participación política de las mujeres. Un estudio de caso: Las Cortes Valencianas (1938-2011)». En: Díaz Cano, Eduardo y Barbeito Iglesias, Roberto L. (coords.). XIII Premio de Ensayo Breve de la Asociación Castellano-Manchega de Sociología “Fermín Caballero”. Toledo: Asociación Castellano-Manchega de Sociología.

Aldrey Calvo, Sasha M. (2016). Ley de Cuotas y distribución de poder en las Comisiones Legislativas de América Latina. Madrid: Universidad Complutense de Madrid. Recuperado de https://eprints.ucm.es/id/eprint/42672/

Baekgaard, Martin (2010). «Self-selection or Socialization?: A Dynamic Analysis of Committee Member Preferences». Legislative Studies Quarterly, 35(3), 337-359. https://doi.org/10.3162/036298010792069189

Baekgaard, Martin y Kjær, Ulrik (2012). «The Gendered Division of Labor in Assignments to Political Committees: Discrimination or Self-Selection in Danish Local Politics?». Politics & Gender, 8(4), 465-482. https://doi.org/10.1017/S1743923X12000499

Barnes, Tiffany D. (2014). «Women’s representation and legislative committee appointments: The case of the Argentine provinces». Revista Uruguaya de Ciencia Política, 23(12), 135-163.

Beckwith, Karen (2007). «Numbers and Newness: The Descriptive and Substantive Representation of Women». Canadian Journal of Political Science / Revue canadienne de science politique, 40(1), 27-49. https://doi.org/10.1017/S0008423907070059

Bolzendahl, Catherine (2014). «Opportunities and Expectations: The Gendered Organization of Legislative Committees in Germany, Sweden, and the United States». Gender & Society, 28(6), 847-876. https://doi.org/10.1177/0891243214542429

Bolzendahl, Catherine (2018). «Legislatures as Gendered Organizations: Challenges and Opportunities for Women’s Empowerment as Political Elites». En: Alexander, A. C.; Bolzendahl, C. y Jalalzai, F. (eds.). Measuring Women’s Political Empowerment across the Globe: Strategies, Challenges and Future Research. Springer International Publishing. https://doi.org/10.1007/978-3-319-64006-8_8

Carroll, Susan y Reingold, Beth (2008). «Committee assignments: Discrimination or choice?». En: Reingold, Beth (ed.). Legislative women: Getting elected, getting ahead. Boulder, CO: Lynne Rienner.

Celis, Karen; Childs, Sarah; Kantola, Joana y Krook, Mona Leena (2008). «Rethinking Women’s Substantive Representation». Representation, 44(2), 99-110. https://doi.org/10.1080/00344890802079573

Chaqués-Bonafont, Laura y Cristancho, Camilo (2022). «The gender divide in issue attention». European Journal of Political Research, 61(1), 3-20. https://doi.org/10.1111/1475-6765.12437

Chiru, Mihail (2019). «Low-cost policy specialisation, district characteristics and gender: Patterns of committee assignment in Romania». The Journal of Legislative Studies, 25(3), 375-393. https://doi.org/10.1080/13572334.2019.1662608

Cobo, Rosa (2019). «La cuarta ola: La globalización del feminismo». Servicios Sociales y Política Social, 119, 11-20.

Coffé, Hilde; Bolzendahl, Catherine y Schnellecke, Katia (2019). «Parties, issues, and power: Women’s partisan representation on German parliamentary committees». European Journal of Politics and Gender, 2(2), 257-281. https://doi.org/10.1332/251510818X15311219135250

Cotta, Maurizio y Russo, Federico (2020). Research Handbook on Political Representation. Cheltenham: Edward Elgar Publishing.

Dahlström, Edmund y Liljeström, Rita (1982). «Gender and Human Reproduction». The Polish Sociological Bulletin, 57/60, 199-215.

Delgado Sotillos, Irene (2011). Alcanzando el equilibrio: El acceso y la presencia de las mujeres en los parlamentos. Madrid: Tirant lo Blanch.

Erikson, Josefina y Josefsson, Cecilia (2020). «The Parliament as a Gendered Workplace: How to Research Legislators’ (UN)Equal Opportunities to Represent». Parliamentary Affairs, 75(1), 20-38. https://doi.org/10.1093/pa/gsaa049

Erikson, Josefina y Verge, Tania (2020). «Gender, Power and Privilege in the Parliamentary Workplace». Parliamentary Affairs, 75(1). https://doi.org/10.1093/pa/gsaa048

Escobar-Lemmon, María y Taylor-Robinson, Michelle M. (2005). «Women Ministers in Latin American Government: When, Where, and Why?». American Journal of Political Science, 49(4), 829-844. https://doi.org/10.1111/j.1540-5907.2005.00158.x

Espírito-Santo, Ana y Rodrigues Sanches, Edalina (2020). «Who Gets What?: The Interactive Effect of MPs’ Sex in Committee Assignments in Portugal». Parliamentary Affairs, 73(2), 450-472. https://doi.org/10.1093/pa/gsz004

Fiig, Christina (2018). «Gendered Segregation in Danish Standing Parliamentary Committees 1990-2015». Femina Politica, 27(2), 19-20.

Freidenberg, Flavia y Gilas, Karolina M. (2020). «Neoinstitucionalismo feminista». En: Gilas, Karolina M. y Cruz Parcero, Luz María (eds.). Construyendo Ciencia Política con perspectiva de género. México: FCPyS-UNAM.

Gaines, Bian J.; Goodwin, Mark; Bates, Stephen. H. y Sin, Gisela (2019). «The study of legislative committees». The Journal of Legislative Studies, 25(3), 331-339. https://doi.org/10.1080/13572334.2019.1662614

Gains, Francesca y Lowndes, Vivian (2014). «How is Institutional Formation Gendered, and Does it Make a Difference?: A New Conceptual Framework and a Case Study of Police and Crime Commissioners in England and Wales». Politics & Gender, 10(4), 524-548. https://doi.org/10.1017/S1743923X14000403

Gilligan, Thomas W. y Krehbiel, Keith (1990). «Organization of Informative Committees by a Rational Legislature». American Journal of Political Science, 34(2), 531-564. https://doi.org/10.2307/2111460

Haavio-Mannila, Elina y Skard, Torild (1985). Unfinished Democracy: Women in Nordic Politics. Oxford: Pergamon Press.

Harder, Mette Marie (2023). «Parting with ‘interests of women’: How feminist scholarship on substantive representation could replace ‘women’s interests’ with ‘gender equality interests’». European Journal of Politics and Gender, 6(3), 377-394. https://doi.org/10.1332/251510821X16742321076420

Heath, Roseanna Michelle; Schwindt-Bayer, Leslie A. y Taylor-Robinson, Michelle M. (2005). «Women on the Sidelines: Women’s Representation on Committees in Latin American Legislatures». American Journal of Political Science, 49(2), 420-436. https://doi.org/10.2307/3647686

IPU (2020). 25 years after Beijing, IPU analysis shows that gender parity is possible. Inter-Parliamentary Union. Recuperado de https://www.ipu.org/news/press-releases/2020-03/25-years-after-beijing-ipu-analysis-shows-gender-parity-possible

IPU Parline (2022). Monthly ranking of women in national parliaments. Parline: The IPU’s Open Data Platform. Recuperado de https://data.ipu.org/women-ranking

Johnson, Niki (2014). «Introduction». Revista Uruguaya de Ciencia Política, 23(2).

Kanter, Rosabeth Moss (1977). «Some Effects of Proportions on Group Life: Skewed Sex Ratios and Responses to Token Women». American Journal of Sociology, 82(5), 965-990. https://doi.org/10.1086/226425

Kerevel, Yann P. y Atkeson, Lonna Rae (2013). «Explaining the Marginalization of Women in Legislative Institutions». The Journal of Politics, 75(4), 980-992. https://doi.org/10.1017/S0022381613000960

Kiewiet, D. Roderick y McCubbins, Mathew D. (1991). The Logic of Delegation. Chicago: University of Chicago Press.

Krook, Mona Leena y O’Brien, Diana Z. (2012). «All the President’s Men?: The Appointment of Female Cabinet Ministers Worldwide». The Journal of Politics, 74(3), 840-855. https://doi.org/10.1017/s0022381612000382

Lowndes, Viviane (2020). «How Are Political Institutions Gendered?». Political Studies, 68(3), 543-564. https://doi.org/10.1177/0032321719867667

Mackay, Fiona; Kenny, Meryl y Chappell, Louise (2010). «New Institutionalism Through a Gender Lens: Towards a Feminist Institutionalism?». International Political Science Review, 31(5), 573-588. https://doi.org/10.1177/0192512110388788

March, James G. y Olsen, Jonah P. (2011). «The logic of appropriateness». En: Moran, Michael; Rein, Martin y Goodin, Robert E. (eds.). The Oxford Handbook of Public Policy. Oxford: Oxford University Press.

Martin, Shane y Mickler, Tim A. (2019). «Committee Assignments: Theories, Causes and Consequences». Parliamentary Affairs, 72(1), 77-98. https://doi.org/10.1093/pa/gsy015

Martínez, Antonia y Garrido, Antonio (2013). «Representación descriptiva y sustantiva: La doble brecha de género en América Latina». Revista Mexicana de Sociología, 75(3), 407-438.

Martínez, Antonia y Garrido Rubia, Antonio (2010). «De la política de la presencia a la política de la diferencia: La representación de las mujeres en cuatro parlamentos nacionales (México, Chile, Argentina y Uruguay)». Documentos CIDOB. América Latina, 32, 1.

Mickler, Tim A. (2018). «Who gets what and why?: Committee assignments in the German Bundestag». West European Politics, 41(2), 517-539. https://doi.org/10.1080/01402382.2017.1359461

Murray, Rainbow y Sénac, Réjane (2018). «Explaining Gender Gaps in Legislative Committees». Journal of Women, Politics & Policy, 39(3), 310-335. https://doi.org/10.1080/1554477X.2018.1477397

Oñate, Pablo y Aldeguer, Bernabé (2021). «Committees in a party-dominated parliament». En: Siefken, Sven T. y Rommetvedt, Hilmar (eds.). Parliamentary Committees in the Policy Process. Nueva York: Routledge.

Oñate, Pablo y Camacho, Carmen (2014). «Professionalization without specialization in Spanish Lower Chamber: An amateur political elite?». 11th Workshop on Parliamentary Scholars and Parliamentarians. UK.

Oñate, Pablo y Ortega, Carmen (2019). «Committee Parliamentary Specialization Index: Explaining MPs’ specialisation in the Spanish Congreso de los Diputados». The Journal of Legislative Studies, 25(3), 394-408. https://doi.org/10.1080/13572334.2019.1662610

Oñate Rubalcaba, Pablo (2011). «Cuotas, cantidad y calidad de la representación de las mujeres en España». En: Delgado Sotillos, Irene (ed.). Alcanzando el equilibrio: El acceso y la presencia de las mujeres en los parlamentos. Madrid: Tirant lo Blanch.

Pansardi, Panela y Vercesi, Michelangelo (2017). «Party Gate-Keeping and Women’s Appointment to Parliamentary Committees: Evidence from the Italian Case». Parliamentary Affairs, 70(1), 62-83. https://doi.org/10.1093/pa/gsv066

Pastor Yuste, Raquel (2011). Género, élites políticas y representación parlamentaria en España. Barcelona: Tirant lo Blanch.

Reskin, Barbara F. y Roos, Patricia A. (1990). Job Queues, Gender Queues: Explaining Women’s Inroads Into Male Occupations. Temple University Press.

Santana-Leitner, Andrés; Coller, Xavier y Aguilar, Susana (2015). «Las parlamentarias regionales en España: Masa crítica, experiencia parlamentaria e influencia política». REIS: Revista Española de Investigaciones Sociológicas, 149, 111-130.

Shalaby, Marwa M. y Elimam, Laila (2020). «Women in Legislative Committees in Arab Parliaments». Comparative Politics, 53(1), 139-167. https://doi.org/10.5129/001041520X15869554405663

Shepsle, Kenneth A. (1975). «Congressional Committee Assignments: An Optimization Model with Institutional Constraints». Public Choice, 22.

Shepsle, K. A. y Weingast, Barry R. (1994). «Positive Theories of Congressional Institutions». Legislative Studies Quarterly, 19(2), 149-179. https://doi.org/10.2307/440423

Skalin, Maria (2011). A Gendered Division of Labour - Women’s Representation in the European Parliament Committees. Gothenburg University Library. GUPEA. Recuperado de https://gupea.ub.gu.se/handle/2077/24107

Smrek, Michal (2022). «When is Access to Political Capital Gendered?: Lessons from the Czech Parliament». Parliamentary Affairs, 75(1), 76-93. https://doi.org/10.1093/pa/gsaa051

Strøm, Kaare (1998). «Parliamentary committees in european democracies». The Journal of Legislative Studies, 4(1), 21-59. https://doi.org/10.1080/13572339808420538

Towns, Ann (2003). «Understanding the Effects of Larger Ratios of Women in National Legislatures». Women & Politics, 25(1-2), 1-29. https://doi.org/10.1300/J014v25n01_01

Valiente Fernández, Celia; Ramiro Fernández, Luis y Morales Ulzurrun, Laura (2003). «Mujeres en el Parlamento: Un análisis de las desigualdades de género en el Congreso de los Diputados». Revista de Estudios Políticos, 121, 179-208.

Valles, Miguel (2002). Entrevistas cualitativas. Madrid: CIS. Cuadernos Metodológicos, 32.

Verge Mestre, Tania; Novo Vázquez, María A.; Diz Otero, Isabel y Lois González, Marta I. (2016). «Género y parlamento: Impacto de la presencia política de las mujeres». En: Coller, Xavier; Jaime, Antonio M. y Mota, Fabiola (eds.). El poder político en España: Parlamentarios y ciudadanía. Madrid: CIS.

Yordanova, Nikoleta (2009). The Effect of Inter-institutional Rules on the Division of Power in the European Parliament: Allocation of Consultation versus Codecision Reports. Documento presentado en la 11th Biannual Conference of the European Union Studies Association Los Angeles, California, 23-25 de abril de 2009. Recuperado de http://www.euce.org/eusa2009/papers.php

Yoshinaka, Antoine (2005). «House Party Switchers and Committee Assignments: Who Gets “What, When, How?”». Legislative Studies Quarterly, 30(3), 391-406. https://doi.org/10.3162/036298005X201608

Publicades

12-06-2024

Descàrregues

Les dades de descàrrega encara no estan disponibles.